Los ve La
Grek kelimelerinin sonlarına gelen -los sonekleri genellikle tanrıça anlamında değil. Ünsüz harflerin dönüşmesi, nispet i'lerinin (-i veya -in hali, Muratlı-Muratolos) kendi dillerindeki ifadelendirme biçimi. İsmin akuzatif (-i hali) veya genitif (-in hali) olarak ek alması. Los son ekleri genellikle ismin kökünü tanımlayan işaret zamirleri. Bağımsız anlamı olan 'los' sözcüğünden çok, (os) ekiyle ilgili. Bu uygulamaya nominalizasyon adı veriliyor. İsimleştirme.. Veya isme dönüştürme. Latinceyle Grekçede ortaya çıkan dönüştürme farklılıkları infleksion kavramıyla açıklanıyor. Sesin farklı şekillerde kıvrılması. Grekçe áy-los diye ifade edilirken Latincede fluv-ius denmesi. Bir çok kelimede os'tan önce gelen 'l' harfi kaynaştırma öğesi olarak hizmet görüyor.
İspanyolcada müfred dişil ismin başına 'la' eki getirilirken, çoğul olan eril ve dişil isimlerin başında 'los', 'las' ekleri kullanılıyor. La-Senyorita'nın İspanyolcada genç kız anlamına gelmesi gibi. Los ve las sözcükleri belirlilik eki niteliğinde. Hemen akla gelenler Las-Vegas ve Los-Angles şehir isimleri.
Bu açıklamalar modern dil bilimi açısından. Madalyonun bir de arka yüzü var.
Kutsiya topraklarında (Mısır, Yakın Doğu, İran, Pakistan, Hindistan, Orta Asya, Anadolu ve Balkanlardaki) yerleşim yerleri hep "tanrı adıyla" birlikte anılmış... Kasaba, şehir isimleri ya Tanrının adıdır veya Tanrıya işaret eden eklerle tümlenmiştir. 'Anadolu' sözcüğü böyledir. Anat-Elû'dan dönüşmüş olma ihtimali yüksektir. Muratlı, Murat-İlû'dur. Komşu köyümüzün adı olan Dügüncülü'nün Dugan-İlû'dan gelmiş olabileceğine kim itiraz edebilir. Kendi kasabam Alpullu'nun Al-Baal-İlu sözcüğüyle ilişkisi yok mudur?
Zaman içinde İlu'nun Tanrıya işaret eden özelliği ortadan kalkmış -lu soneki "yerleşim yeri toprağına işaret" anlamında değerlendirilmiştir. Sonu -lu, -li, -i, -el, -al, -bel, -bil türü eklerle biten tüm kelimeler uzaktan, yakından veya kromozomları itibariyle Tanrısallıkla ilgili.
Tümü, örtük planda Tanrı'nın ihsan ettiği topraklara işaret ediyor. Las, los son eklerinin bir kısmı da bu türden. Günümüzde bağlantılar buharlaşıp uçmuş olsa da dikkatli bir şekilde incelendiğinde bazı sözcüklerin hâlâ Tanrı İlu veya Tanrıça İlat'a göz kırptıklarını görürüz.
Las-Vegas, geniş ovaların tanrıçası. Los-Angles, meleklerin tanrıçası. Molos, Melotis.. Milas. Her şehir hakkında zorlama açıklamalar yapmaktan kaçınarak belirtmeliyiz ki içinde laz, los, lus, liz ve benzeri harflerin bulunduğu bir çok yerleşim yerinin adı bir şekilde Tanrıça olgusuyla ilgili. Veya Tanrıyla. 'Los' adını verdiğimiz antik Kenan/Grek Tanrıçası zaten Tanrı'dan mebni değil mi?
Hüner Şencan
.
Grek kelimelerinin sonlarına gelen -los sonekleri genellikle tanrıça anlamında değil. Ünsüz harflerin dönüşmesi, nispet i'lerinin (-i veya -in hali, Muratlı-Muratolos) kendi dillerindeki ifadelendirme biçimi. İsmin akuzatif (-i hali) veya genitif (-in hali) olarak ek alması. Los son ekleri genellikle ismin kökünü tanımlayan işaret zamirleri. Bağımsız anlamı olan 'los' sözcüğünden çok, (os) ekiyle ilgili. Bu uygulamaya nominalizasyon adı veriliyor. İsimleştirme.. Veya isme dönüştürme. Latinceyle Grekçede ortaya çıkan dönüştürme farklılıkları infleksion kavramıyla açıklanıyor. Sesin farklı şekillerde kıvrılması. Grekçe áy-los diye ifade edilirken Latincede fluv-ius denmesi. Bir çok kelimede os'tan önce gelen 'l' harfi kaynaştırma öğesi olarak hizmet görüyor.
İspanyolcada müfred dişil ismin başına 'la' eki getirilirken, çoğul olan eril ve dişil isimlerin başında 'los', 'las' ekleri kullanılıyor. La-Senyorita'nın İspanyolcada genç kız anlamına gelmesi gibi. Los ve las sözcükleri belirlilik eki niteliğinde. Hemen akla gelenler Las-Vegas ve Los-Angles şehir isimleri.
Bu açıklamalar modern dil bilimi açısından. Madalyonun bir de arka yüzü var.
Kutsiya topraklarında (Mısır, Yakın Doğu, İran, Pakistan, Hindistan, Orta Asya, Anadolu ve Balkanlardaki) yerleşim yerleri hep "tanrı adıyla" birlikte anılmış... Kasaba, şehir isimleri ya Tanrının adıdır veya Tanrıya işaret eden eklerle tümlenmiştir. 'Anadolu' sözcüğü böyledir. Anat-Elû'dan dönüşmüş olma ihtimali yüksektir. Muratlı, Murat-İlû'dur. Komşu köyümüzün adı olan Dügüncülü'nün Dugan-İlû'dan gelmiş olabileceğine kim itiraz edebilir. Kendi kasabam Alpullu'nun Al-Baal-İlu sözcüğüyle ilişkisi yok mudur?
Zaman içinde İlu'nun Tanrıya işaret eden özelliği ortadan kalkmış -lu soneki "yerleşim yeri toprağına işaret" anlamında değerlendirilmiştir. Sonu -lu, -li, -i, -el, -al, -bel, -bil türü eklerle biten tüm kelimeler uzaktan, yakından veya kromozomları itibariyle Tanrısallıkla ilgili.
Tümü, örtük planda Tanrı'nın ihsan ettiği topraklara işaret ediyor. Las, los son eklerinin bir kısmı da bu türden. Günümüzde bağlantılar buharlaşıp uçmuş olsa da dikkatli bir şekilde incelendiğinde bazı sözcüklerin hâlâ Tanrı İlu veya Tanrıça İlat'a göz kırptıklarını görürüz.
Las-Vegas, geniş ovaların tanrıçası. Los-Angles, meleklerin tanrıçası. Molos, Melotis.. Milas. Her şehir hakkında zorlama açıklamalar yapmaktan kaçınarak belirtmeliyiz ki içinde laz, los, lus, liz ve benzeri harflerin bulunduğu bir çok yerleşim yerinin adı bir şekilde Tanrıça olgusuyla ilgili. Veya Tanrıyla. 'Los' adını verdiğimiz antik Kenan/Grek Tanrıçası zaten Tanrı'dan mebni değil mi?
Hüner Şencan
.
